Sygnalizacja świetlna na przejściu dla pieszych

Sygnalizacja świetlna na przejściu dla pieszych jest jednym z elementów, wprowadzanych w miejscach, w których należy poprawić bezpieczeństwo pieszych przechodzących przez jezdnie. Sygnalizację świetlną taką stosuje się zwykle na odcinkach pomiędzy skrzyżowaniami na drogach o liczbie pasów ruchu większej niż 2 (lub drodze bez azylu) o dużym lub średnim natężeniu ruchu. Sygnalizacja świetlna ułatwia przekraczanie jezdni osobom starszym i dzieciom, a także – w przypadku dużego natężenia ruchu pieszych – poprawia przepustowość drogi/skrzyżowania. Każde wyposażenie przejścia dla pieszych w sygnalizację świetlną powinno jednak zostać poprzedzone analizą czy zastosowanie sygnalizacji faktycznie wpłynie na poprawę bezpieczeństwa pieszych. Sygnalizacja świetlna powinna być rozwiązaniem ostatecznym, gdzie niemożliwe było zastosowanie innych elementów uspokojenia ruchu takich jak np. odgięcia torów jazdy, wyniesienia przejścia czy jego poprawne i dobre oświetlenie. Nie zawsze sygnalizacja jest najlepszym rozwiązaniem.

Rodzaje sygnalizacji świetlnych na przejściach dla pieszych

Najprostszym lecz niezalecanym dla przejść dla pieszych typem sygnalizacji świetlnej jest sygnalizacja stałoczasowa. Przy takiej sygnalizacji długość jak i częstotliwość nadawania sygnałów jest niezmienna i niezależna od aktualnego natężenia ruchu pojazdów i pieszych. Konsekwencją zastosowania takiego typu sygnalizacji jest zwykle długi czas oczekiwania przez pieszego na przejście przez jezdnie. Jeśli sygnalizacja stałoczasowa została zamontowana na drodze o niewielkim natężeniu ruchu pojazdów, wówczas gdy nie jedzie żaden pojazd piesi mają tendencje do przechodzenia na czerwonym świetle co prowokuje niebezpieczne sytuacje i tworzy złe nawyki. Oczywiście taka sygnalizacja jest rozwiązaniem najtańszym.

Sygnalizacja akomodacyjna wykorzystując zamontowane detektory, wykrywa uczestników ruchu i dostosowuje długości i sposób nadawania sygnałów do aktualnego natężenia ruchu, zgodnie z zapotrzebowaniem. Sygnał zielony dla pieszych może zostać przydzielony natychmiast po wykryciu pieszego lub po przejeździe jadących pojazdów – w zależności od zastosowanego algorytmu. Unika się więc sytuacji gdy sygnały są przyznawane nieadekwatnie do aktualnego ruchu, co znacząco zmniejsza liczbę przekroczeń jezdni na czerwonym świetlne. Sygnalizacja taka z racji wykorzystywanych detektorów jest droższa w budowie niż sygnalizacja stałoczasowa oraz – co ważne dla zarządców dróg – droższa w eksploatacji.

Detektory i detekcja pieszych. Przyciski i kamery.

Detektor jest to urządzenie (czujnik), które wykrywa uczestnika ruchu. Najpopularniejszym rodzajem detektorów dla pieszych są oczywiście popularne przyciski dla pieszych koloru jaskrawego żółtego (jednakże spotyka się również inne – np szare skrzynki). Pieszy podchodząc do przejścia wciska przycisk (zlokalizowany w bezpośredniej bliskości przejścia) umieszczony na dedykowanych słupkach lub masztach sygnalizacyjnych, przez co sterownik sygnalizacji odnotowuje obecność pieszego. Przyciski są wyposażone w elementy sygnalizujące stan przycisku – informujące czy został już przyciśnięty.

W ostatnich latach wraz z rozwojem technologii zaczęły pojawiać się inne rodzaje detektorów wykrywających pieszych, które nie wymagają podejmowania czynności przez pieszego. Do takich należą np. specjalne kamery lub detektory radarowe, które potrafią wykryć pieszego zbliżającego się do przejścia. Wówczas przy zastosowaniu takiej detekcji pieszy może otrzymać sygnał zielony w momencie dojścia do przejścia bez konieczności oczekiwania przy krawędzi jezdni. Detekcja taka na pewno jest bardziej komfortowa i ułatwia przejście osobom o ograniczonej sprawności ruchowej. Detektory te powinny być jednak stosowane w połączeniu z detekcją podstawową – przyciskami. W przypadku błędnej detekcji przez kamerę (brak wykrycia pieszego) spowodowanej np. złymi warunkami pogodowymi lub złym oświetleniem, pieszy nie mógłby otrzymać sygnału zielonego.

Detekcja pojazdów

Do wykrywania pojazdów zbliżających się do przejścia najczęściej stosuje się kamery wideo lub detektory radarowe. Pozwalają one na wykrycie zbliżającego się pojazdu ze znacznej odległości oraz dowolną konfigurację. Niektóre modele potrafią rozpoznać również prędkość zbliżających się pojazdów. Typ detekcji zależy od lokalizacji przejścia, preferencji zarządcy drogi oraz standardów stosowanych na danym obszarze. Bez względu na zastosowane detektory powinny one zapewniać skuteczne wykrywanie wszystkich pojazdów.

Koszt budowy sygnalizacji na przejściu dla pieszych

Określenie nawet przybliżonych kosztów budowy sygnalizacji świetlnej na przejściu zależy od bardzo wielu czynników, które istotnie wpływają na jej ostateczną cenę. Najczęściej takie pytanie zadają sobie osoby zgłaszające projekty w ramach budżetów obywatelskich. Koszt budowy sygnalizacji świetnej na przejściu dla pieszych zależy m.in od:

• szerokości przejścia (dwie jezdnie, jedna jezdnia, ilość pasów ruchu, torowisko tramwajowe),
• rodzaju zastosowanych urządzeń sterujących w tym sygnalizatorów,
• zmian w projekcie organizacji ruchu,
• zakresu prac drogowych i elektrycznych,
• lokalizacji (w tym kategorii i klasy drogi),
• sposobu detekcji pieszych i ewentualnie detekcji pojazdów,
• miasta (aby określić typ programów – programy tzw ITS),
• bliskość punktów zasilania,
• wytycznych zarządu drogi/ruchu,
• wielu innych czynników, które mogą wpłynąć na koszt budowy.

Koszt budowy sygnalizacji świetlnej na przejściu da pieszych może wynosić od kilkudziesięciu tysięcy złotych do nawet kilkuset tysięcy złotych. W miastach, w których zastosowano inteligentne sterowanie sygnalizacją – jak np. w stolicy Dolnego Śląska ITS Wrocław – koszty mogą być spore z uwagi na konieczność przystosowania sygnalizacji do standardów systemowych. Bez względu jednak na przewidywaną cenę budowy, nie powinna być ona jedyny kryterium wyboru. Najważniejszym elementem stosowania sygnalizacji świetlnej jest poprawa bezpieczeństwa ruchu.